متن املاء قبل از نوشتن دانش آموزان یك بار خوانده شود و از بچه ها خواسته شود كه متن را بـه دقت گوش دهند، هم خانواده تقریر و قرائت بدون آنكه چیزی بنویسند.
املاء چیست؟ انتقال عین كلام هست به نوشتار. هم خانواده تقریر و قرائت آن هم نوشتار رسمـی، گفتار محاوره ای درون املا بـه كار گرفته نمـی شود.
اه اصلی املا:
1- درست نویسی: تبدیل نشانـه های آوایی بـه نوشتاری
2- زیبا نویسی: از نظر اندازه، فونت و فاصله بین كلمـه ها
3- خوانا نویسی: بدون غلط،تمـیز و زیبا مطابق با رسم الخط كتاب درسی
نحوه قرائت املا:
متن املاء قبل از نوشتن دانش آموزان یك بار خوانده شود و از بچه ها خواسته شود كه متن را بـه دقت گوش دهند، بدون آنكه چیزی بنویسند.
حال متن املاء با صدای رسا و شمرده خوانده شود.
در تقریر املاء رعایت زبان معیـار و تلفظ صحیح كلمـه ها و تركیب ها ضروری است.
از تكرار زیـاد و غیر ضروری پرهیز شود چرا كه این عمل موجب كند نویسی و بی توجهی مـی شود.
هنگام قرائت علائم سجاوندی توسط آموزگار بیـان، که تا دانش آموزان درست و دقیق بنویسند.
متن املاء درون پایـان یك بار دیگر خوانده شود.
متن املاء كلمـه بـه كلمـه قرائت نشود بلكه بـه صورت گروه كلمات بـه هم مرتبط بیـان، که تا ارتباط معنایی و انسجام كافی رعایت شود.
پس از تصحیح املا لازم است:
دانش آموزان كلماتی را كه اشتباه نوشته اند بـه طور صحیح و خوانا درون پایـان املاء بنویسند و آن ها را درون جمله های مناسب بـه كار ببرند.
در صورت امكان به منظور كلمـه یـا كلمات اشتباه نوشته شده یك یـا دو واژه هم معنی، مترادف یـا متضاد یـا هم خانواده بیـان گردد.
با راهنمایی( آموزگار و والدین) دیكته را درون دفتر مشق با رعایت حاشیـه و علایم سجاوندی پاكنویس نماید و صورت صحیح كلمـه هایی را كه اشتباه نوشته هست به منظور توجه بیشتر با رنگ دیگر بنویسد.
شیوه های خلاق و متنوع آموزش املاء
1- املا بـه صورت گروهی: دانش آموزان بـه گروه های3-2 نفری تقسیم مـی شوند از هر گروه خواسته مـی شود متن املایی تهیـه نمایند.
از متن هر گروه قسمت هایی را انتخاب كرده بـه صورت یك متن پیوسته دیكته مـی شود که تا بچه ها بنویسند. هم خانواده تقریر و قرائت متناسب با آنچه كه بچه ها نوشته اند معلم امتیـاز حاصل هر گروه را اعلام مـی دارد. درون این نوع املاء نویسنده متن درون هر گروه دانش آموز ضعیف آن گروه مـی باشد.
2- املای خطابه ای: فراگیران درون گروه بـه هم املا مـی گویند یـا بـه اولیـا و برادر درون منزل املاء گفته مـی شود و تصحیح توسط گوینده صورت مـی پذیرد. درون این نوع املاء تثبیت یـادگیری املایی و صحیح نوشتن واژه ها مد نظر است.
3- آموزش املاء هنگام تدریس كتاب بخوانیم: درون هنگام تدریس كلمات مشكل دو املایی روی تابلو كلاس نوشته از بچه ها مـی خواهیم بـه صورت شفاهی به منظور آن ها هم خانواده، متضاد، مترادف و ... جمله بگویند.
4- املای سنتی: بـه صورت خطابه ای به منظور دانش آموزان گفته مـی شود و تصحیح توسط معلم یـا دانش آموز صورت مـی گیرد.
5- كامل كردن جمله ها به منظور تقویت املاء: چند جمله روی تابلو نوشته مـی شود بـه طوری كه درون جمله جای یك كلمـه خالی بماند سپس درون پایین تابلو تعدادی كلمـه (از جمله كلمـه مورد نظر) قرار مـی گیرد و متضاد و مترادف و هم خانواده آن نوشته مـی شود و سپس بچه ها گروهی حتما كلمـه مناسب را درون جای خالی قرار دهند.
در پایـان جمله ها را با صدای بلند مـی خوانیم.
6- املای مشاركتی: دانش آموزان بـه گروه های 3 نفری تقسیم مـی شوند یك نفر بـه عنوان گوینده تعیین مـی شود، دانش آموزی نویسنده و دانش آموز دیگر ناظر. درون ضمن نوشتن ناظر بـه نویسنده یـاری مـی دهد.
7- تهیـه متن از غلط های املایی دانش آموزان: درون این فعالیت هر یك ماه یك بار از مـیان كلمـه هایی كه دانش آموزان درون متون املایی 4هفته گذشته اشتباه داشته اند متن املایی جدیدی فراهم مـی آید این متن مـی تواند بـه صورت غلط درون اختیـار بچه ها قرار گیرد که تا درست آنـها را بنویسند و هم چنین مـی شود از جانب آموزگار بیـان و بچه ها بنویسند.
8- املای بدون نقطه: از روی متنی كه قبلا آماده شده كپی گرفته شود، از بچه ها مـی خواهیم نقطه های موجود درون متن را كه حذف شده اند نقطه گذاری نمایند.
9- املای جمله نویسی: درون این روش 20 كلمـه از متن درس انتخاب مـی شود و روی تابلو كلاس نوشته مـی شود. از بچه ها مـی خواهیم با هر كدام از كلمـه ها درون دفتر خود جمله بسازند.
پس از تصحیح املای دانش آموزان با انتخاب معلم چند نفر جملات خود را به منظور دانش آموزان دیگر
مـی خوانند.
10- املای حفظی: آموزگار متنی را درون اختیـار بچه ها مـی گذارد که تا قبلا آن را بخوانند و مرور نمایند. درون روز املاء معلم ابتدای جمله های متن را بیـان مـی نماید که تا دانش آموزان از حفظ باقی متن را بنویسند.
11- املای كامل كردنی: متنی از درس آماده مـی گردد و جلوی كلمات كلیدی جای خالی قرار داده مـی شود سپس از دانش آموزان مـی خواهیم که تا با هم معنی یـا هم خانواده كلمـه مورد نظر جای خالی را پر نمایند.
12- املای آبی: درون ظرفی پر از آب از دانش آموزان خواسته مـی شود که تا با انگشت كلمـه هایی را كه برایشان دیكته مـی شود بنویسند.( نوعی از تكلیف شب)
13- كامل كردن املاء با كمك حافظه: املایی بـه صورت متن تهیـه مـی شود و حدود 20 كلمـه را كه ارزش املایی دارند بـه صورت جای خالی درون متن درون نظر مـی گیریم سپس دانش آموزان با استفاده از آنچه كه آموخته اند كلمـه ها را درون جای خالی جایگزین مـی نمایند.
14- املای ذهنی: متنی از املاء بین دانش آموزان توزیع مـی شود و پس از چند دقیقه جمع آوری مـی گردد. سپس از دانش آموزان خواسته مـی شود که تا كلمـه هایی را كه درون ذهنشان باقی مانده هست روی دفتر یـا ورقه بنویسند.
15- قرائت املاء توسط دانش آموزان ضعیف: معلم متن املایی را بـه دانش آموزی كه از قبل انتخاب شده مـی دهد و برای او یك هفته مـهلت تعیین مـی نماید که تا متن را مرور نماید و روزی كه املاء دارند آن متن را به منظور بچه های دیگر بخواند و دیگران بنویسند.
16- املای جمله نویسی روی تابلو: معلم مـی تواند كلمـه هایی را كه ارزش املایی دارند روی تابلو بنویسد و بچه ها از روی آن ها بخوانند و جمله بسازند.
17- املای پای تخته ای: از دانش آموزی خواسته مـی شود پای تابلو بیـاید سپس معلم متنی را قرائت مـی نماید و دانش آموز روی تابلو مـی نویسد. همزمان دانش آموزان دیگر مطالب املاء را روی دفتر نوشته و اگر نوشتن درست كلمـه ای را نمـی دانند از روی تابلو كنند و بنویسند.
18- نوشتن املاء بـه كمك آینـه: آموزگار متنی را آماده مـی نماید درون این متن بعضی كلمـه ها را بر عكس مـی نویسد. بچه ها درون هر گروه بـه كمك آینـه آن كلمـه را مـی خوانند و شكل صحیح آن را مـی نویسند.
19- املای شمرده شمرده: متن املاء روی تابلو نوشته مـی شود و به صورت شمرده شمرده خوانده مـی شود سپس تابلو پاك شده و املاء گفته مـی شود.
20- املای رونویسی: كلمـه های مـهم و با ارزش املایی از متن درس روی تابلو نوشته مـی شود و به بچه ها یـاد آوری مـی گردد درون هنگام نوشتن املاء و در صورت برخورد با هر یك از كلمـه های روی تابلو اگر آن را بـه خاطر نیـاوردید مـی توانید از روی تخته شكل صحیح آن را یـادداشت نمایید.
21- املای بی صدا: سبب تقویت هوش دیداری دانش آموزان مـی گردد. بچه ها حتما ابتدا خوب بهها و حركات صورت نگاه كنند سپس كلمـه یـا جمله ی ادا شده توسط آموزگار را بنویسند.
در حقیقت معلم مانند كسی هست كه به منظور افراد ناشنوا املاء مـی گوید.
البته بهتر هست معلم همان طور كه بی صدا املا مـی گوید درون فضا نیز با انگشتان دست بنویسد که تا بچه ها با نگاه بـه آن كلمـه ها را یـادداشت نمایند.
22- مسابقه املاء نویسی: (از طریق نوشتن كلمـه های هم خانواده، متضاد، مترادف و جمله نویسی)
20 كلمـه از درس انتخاب و از بچه ها خواسته مـی شود به منظور 5 كلمـه هم خانواده، 5 كلمـه متضاد، 5 كلمـه مترادف و با 5 كلمـه جمله نویسی نمایند.
23- املای زنجیره ای: ابتدا معلم جمله ای مـی گوید سپس از دانش آموزان مـی خواهد كه با آخرین حرف از جمله مورد نظر جمله جدیدی بنویسند.
24- كامل كردن جمله ناقص: گاهی مـی توانیم املاء را بـه گونـه ای تنظیم نماییم كه جمله هایی ناتمام به منظور بچه ها خوانده شود سپس بخواهیم جمله ها را كامل نمایند.
25- املای مرتب كردنی:
با 2 روش
1- تعدادی جمله را درون اختیـار بچه ها قرار مـی دهیم و از آن ها مـی خواهیم مرتب نمایند.
2- تعدادی كلمـه بـه عنوان كلید درون اختیـار بچه ها قرار مـی دهیم و از آن ها مـی خواهیم با كلمات جمله بسازند. بعد از جمله سازی از دانش آموزان مـی خواهیم جملات را مرتب نمایند.
نكته: 1- كلمات كلید واژه حتما حتما درباره یك موضوع یـا مطلب باشند.
نكته: 2- درون جلسه بعدی مـی توان از هر دو روش بالا املای تقریری از دانش آموزان گرفت.
بخش مرکز یـادگیری سایت تبیـان
تهیـه: هم خانواده تقریر و قرائت مرجان سلیمانیـان، تنظیم: نیلوفر یـاقوتی
[آموزش املاء همراه با شیوه های خلاق و متنوع هم خانواده تقریر و قرائت]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Tue, 17 Jul 2018 01:03:00 +0000